ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ!!

Για την βελτίωση της λεπτής κινητικότητας,του οπτικοκινητικού συντονισμου και την αύξηση της επιδεξιότητας και μυϊκής δύναμης των άνω άκρων, χρησιμοποιήθηκε πλαστελίνη. Το παιδί την φτιάχνει λεπτές λορίδες,την κόβει με ψαλίδι σε μικρά κομμάτια και μετά σε χαρτόνι που ζωγραφίζουμε ένα σχέδιο τα κολλάει μέσα στο περίγραμμα πιέζοντας τα με τον αντίχειρα και το δείκτη του δεξιού του χεριού ( για τους δεξιόχειρες) ή του αριστερού του αντίστοιχα. Στη συνέχεια ζωγραφίζει με μαρκαδόρο το υπόλοιπο σχέδιο για εκπαίδευση στη ζωγραφική εντός πλαισίου. Ευχάριστη δραστηριότητα με ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Εφαρμόστηκε σε παιδιά απο τεσσάρων ετών.
Πολιτάκη Μαρκέλλα Εργοθεραπεύτρια.

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ ΜΕΣΩ Ε/Θ

ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

            Οι πλέον απαραίτητες δεξιότητες για την ένταξη σε σχολικό πλαίσιο και τα στοιχεία εκτέλεσης που θα πρέπει αναπτύξουμε/ βελτιώσουμε, ξεκινώντας την παρέμβασή μας είναι:

Γνωστικές Δεξιότητες: 

Μάθηση, διάρκεια προσοχής-συγκέντρωση, μνήμη, επίλυση προβλήματος, κατηγοριοποίηση, ακολουθία οδηγιών,  εκκίνηση & τερματισμός

δραστηριότητας, κατανόηση εννοιών, ανοχή στη ματαίωση και γενίκευση.

Λεπτής Κίνησης & Συντονισμού:

 Δεξιότητες προγραφής, λαβή μολυβιού, γραφή, χρήση ψαλιδιού, λοιπών χειροτεχνικών & κατασκευαστικών δραστηριοτήτων.

Αδρής Κίνησης: 

 Να τρέχει, να κινείται στο χώρο επιδέξια, να πιάνει, πετάει,κλωτσάει την μπάλα, να  χοροπηδά, να πηδά στο ένα πόδι.

Δεξιότητες Παιχνιδιού: 

 Να περιμένει τη σειρά του, να κατανοεί/ συμμετέχει σε παιχνίδι κανόνων, συμβολικό παιχνίδι, σε αθλήματα, σε κοινωνικό παιχνίδι.

Κοινωνικές Δεξιότητες- Επικοινωνία:  

Ανάπτυξη σχέσεων με συνομηλίκους-φιλίες, κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων, συνεργασία, κατανόηση των κοινωνικών κανόνων.

 ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ-ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

•         Αξιολόγηση-Επιλογή κατάλληλων πλαισίων αναφοράς/ δραστηριοτήτων.

•         Εκπαίδευση σε γνωστικές δεξιότητες, δεξιότητες οργάνωσης γενικότερα.

•         Εκπαίδευση σε  δεξιότητες λεπτής κίνησης, οπτικοκινητικού συντονισμού, προγραφής.

•         Εκπαίδευση σε δεξιότητες αδρής κίνησης/ οπτικοκινητικού συντονισμού, πράξις (αισθητηριακή ολοκλήρωση).

•         Βελτίωση δεξιοτήτων χειρισμού δύσκολων καταστάσεων (coping skills)-προβλημάτων συμπεριφοράς.

•         Κατανόηση του μαθησιακού στυλ κάθε μαθητή.

•         Περιβαλλοντικές τροποποιήσεις/ προσαρμογές, ειδικός αισθητηριακός. εξοπλισμός, εντός και εκτός της τάξης, χρήση οπτικοποίησης στο χώρο και στο πρόγραμμα του μαθητή.

•         Κατανόηση και επεξεργασία των δυσκολιών που περιγράφονται από τη «Θεωρία του Νου της, Κεντρικής Συνοχής και της Εκτελεστικής Λειτουργίας».

•         Εκπαίδευση και καθοδήγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού εφόσον αυτό είναι επιθυμητό και απαραίτητο.

ΠΑΙΧΝΙΔΙ- ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ

Τα παιδιά με ΔΑΔ συνήθως εμφανίζουν δυσκολίες στη διερεύνηση και στην εκτέλεση του παιχνιδιού ή της αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου τους:

•         Χρησιμοποιούν τα παιχνίδια με ανώριμο ή περίεργο τρόπο και άλλον από αυτόν που αρχικά προορίζονται.

•         Εμπλέκονται σε στερεότυπο παιχνίδι.

•         Παρουσιάζουν δυσκολίες στη μίμηση και τη φαντασία.

•         Δυσκολεύονται αρκετά στα ομαδικά & συνεργατικά παιχνίδια με συνομήλικους, ακόμη κι αν το επιδιώκουν τα ίδια να εμπλακούν.

•         Έχουν ιδιαίτερες δυσκολίες στο φανταστικό/ συμβολικό παιχνίδι.

•         Περνούν πολύ λιγότερο χρόνο, σε σύγκριση με παιδιά χωρίς ΔΑΔ, παίζοντας.

•         Δείχνουν ωστόσο να απολαμβάνουν το αισθητηριακό-κινητικό παιχνίδι.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ-ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

•         Αξιολόγηση-Επιλογή πλαισίων αναφοράς/ δραστηριοτήτων.

•         Βελτίωση των δεξιοτήτων παιχνιδιού μέσα από τα αναπτυξιακά του στάδια:

• Εξερευνητικό παιχνίδι (0-2)
• Συμβολικό παιχνίδι (2-4)
• Δημιουργικό παιχνίδι (4-7)
• Παιχνίδι κανόνων (7-12).       

•         Χτίσιμο πάνω στις υπάρχουσες δεξιότητες ή ακόμη και στερεοτυπίες του.

•         Χρήση μουσικής και ρυθμού/ σωματικού παιχνιδιού (αισθητικοκινητικού) για την προώθηση της από κοινού προσοχής, βλεμματικής επαφής, & του «σειρά μου, σειρά σου».

•         Διδάσκουμε σταδιακά το προσποιητό/ συμβολικό παιχνίδι (παίζω ένα ρόλο).

•         Κατάλληλη δόμηση του ελεύθερου χρόνου και του χώρου παιχνιδιού του παιδιού,  ακόμη και του δωματίου του.

•         Σχεδιασμός ώστε το περιβάλλον (θεραπευτικό, εκπαιδευτικό, οικιακό) να είναι ασφαλές για το ίδιο (σωματικά & συναισθηματικά) αλλά και ταυτόχρονα «ελκυστικό».

•         Εμπλοκή σε δυαδικό & ομαδικό παιχνίδι με τυπικά παιδιά (ή αδέλφια).

Σημειώνεται πως πρέπει να είναι ξεκάθαρος για τον Ε/Θ ο διπλός ρόλος του παιχνιδιού: Το παιχνίδι ως θεραπευτικός στόχος-Το παιχνίδι ως θεραπευτικό εργαλείο.

Επιπλέον  πρέπει να θυμόμαστε πως για τα παιδιά με αυτισμό «Η εργασία είναι παιχνίδι, και το παιχνίδι εργασία»

Η ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΔΙΑΧΥΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Η Εργοθεραπεία σε παιδιά με ΔΑΔ :

•         Αξιολογεί το παιδί για να καθορίσει αν έχει κατακτήσει δεξιότητες κατάλληλες για την ηλικία του, πχ. ντύσιμο, τουαλέτα, δεξιότητες παιχνιδιού.

•         Βοηθά/ εκπαιδεύει το παιδί να κατακτήσει και να διατηρήσει, φυσιολογικές για την ηλικία του, καθημερινές δραστηριότητες και ρουτίνες, λαμβάνοντας υπόψη τα στάδια της ανάπτυξης και τα αναπτυξιακά ορόσημα στη σωματική, νοητική και συμπεριφορική ανάπτυξη ενός παιδιού.

•         Παρατηρεί/ αξιολογεί τον οικιακό και σχολικό περιβάλλον του παιδιού και καθορίζει πιθανές τροποποιήσεις τους ώστε να προάγουν τη μέγιστη ανάπτυξη του παιδιού.

•         Αναπτύσσει ένα ενιαίο θεραπευτικό πλάνο σε συνεργασία με τους γονείς & άλλους επαγγελματίες υγείας που δουλεύουν με το παιδί.

•         Παρέχει εξατομικευμένη παρέμβαση ώστε να βοηθήσει ένα παιδί να αντιδρά κατάλληλα σε πληροφορίες που έρχονται μέσω των αισθήσεων του.

Η παρέμβαση μπορεί να περιλαμβάνει διάφορες αναπτυξιακές δραστηριότητες, αισθητηριακή ολοκλήρωση, δραστηριότητες παιχνιδιού.

•         Διευκολύνει δραστηριότητες παιχνιδιού που βοηθούν το παιδί στην αλληλεπίδραση και επικοινωνία με άλλους.

•         Συνεργάζεται με τους γονείς και τους άλλους επαγγελματίες υγείας/ δασκάλους ώστε να ενθαρρύνεται η εκπαίδευση/ βελτίωση σε κοινωνικές δεξιότητες, καθημερινές δραστηριότητες (ΔΚΖ) και ο χειρισμός πιθανών προβλημάτων συμπεριφοράς του παιδιού.

 Η Ε/Θ αξιολόγηση εντοπίζει:

•         Τους τομείς εκτέλεσης που πιθανά να υπάρχουν δυσλειτουργίες/ καθυστερήσεις, κλπ. (ΔΚΖ, σχολικές δραστηριότητες, παιχνίδι/ ελεύθερος χρόνος).

•         Τα δυσλειτουργικά στοιχεία εκτέλεσης (αισθητηριακά, κινητικά, αντιληπτικά, γνωστικά, ψυχο-κοινωνικά), όπως αυτά εμπλέκονται στις δραστηριότητες των τομέων εκτέλεσης.

•         Τα πλαίσια εκτέλεσης (χρονικές και περιβαλλοντικές παράμετροι), το πώς αυτά επηρεάζουν ή καθορίζουν τις δραστηριότητες και τους ρόλους ενός παιδιού και το κατά πόσο η προσαρμογή/ τροποποίηση αυτών βελτιώνουν τη λειτουργικότητα του και τις συνθήκες μάθησης